Cynefin Framework
Auteur
Tonnie van der Zouwen
De kern
Een raamwerk dat vijf verschillende domeinen onderscheidt voor een situatie, afhankelijk van de relatie tussen oorzaak en gevolg en wat je kunt weten. Voor elke situatie geeft het aan wat een betekenisvolle volgorde van handelen is en hoe dynamiek tussen de domeinen ontstaat.
Kernvragen
- Wat kun je weten in een bepaalde situatie?
- Welke veranderaanpak past bij welke situatie?
Uitgangspunten
• Cynefin is Welsh voor ‘habitat’ of ‘plaatsen waar iets thuishoort’
• Situaties/vraagstukken kennen verschillende vormen van causaliteit, dat bepaalt wat je kunt kennen en wat een goede volgorde van handelen is
• In complexe situaties weten we niet wat we niet weten, causaliteit is onbekend of meervoudig, je kunt alleen proberenderwijs ontdekken wat betekenisvol is
• Situaties/vraagstukken kennen verschillende vormen van causaliteit, dat bepaalt wat je kunt kennen en wat een goede volgorde van handelen is
• In complexe situaties weten we niet wat we niet weten, causaliteit is onbekend of meervoudig, je kunt alleen proberenderwijs ontdekken wat betekenisvol is
Oorsprong
1999 in Engeland, IBM Institute of Knowledge Management.
Toepassing
Dat biedt een leidraad voor het bepalen van een veranderaanpak passend bij de situatie en aard van een vraagstuk. In gesprek met opdrachtgevers en stakeholders geeft het een handvat om te bespreken welke resultaten mogelijk of wenselijk zijn gezien de situatie.
Aandachtspunten
In de praktijk lopen situaties vaak door elkaar,is er sprake van gelaagdheid. Dat maakt het nodig om goed te bepalen over welk deel van de situatie of vraagstuk het gaat. Er is ook een overlap tussen Complicated en Complex, en tussen Complex en Chaotic.
Inbedding
Complexiteitstheorie en emergentie, Sense- making, kennismanagement
Kritiek
Gaat vooral over de structuur van het framework, dat het vastzet in een kwadrantenmodel. Door o.a. Tom Graves en Rick Davies. Snowden noemt het zelf geen model maar een dynamisch raam- werk. Goed gebruik vraagt verdieping.
Voorbeelden
Chris Corrigan: One meaning of the Welsh word “Cynefin” is “places or habitats of multiple belonging.” The name of the framework references the fact that in any situation of confusion, you are likely to have all five types of problems or systems at play. So when you are working on trying to understand a situation, start by assuming you are in Confusion. As much as it is tempting to look at all situations related to COVID-19 right now as Chaos, they aren’t. In fact, the desire to do see them that way is actually a key indicator that you are in Confusion.
• If you need to learn something, or discover new things, loosen constraints. If you need to stabilize a situation, tighten constraints.
• In the Ordered domains (Clear and Complicated), rules, laws, and experts are helpful and should be obeyed. In the unordered domains (Complex and Chaotic), principles and heuristics should be adopted that are coherent with goodness, safety, and care, to guide behaviour and learn new things.
• In chaos, stabilizing the situation is most important. Act now to restrict your actions and once things are stable, make the next move.
• In the Ordered domains (Clear and Complicated), rules, laws, and experts are helpful and should be obeyed. In the unordered domains (Complex and Chaotic), principles and heuristics should be adopted that are coherent with goodness, safety, and care, to guide behaviour and learn new things.
• In chaos, stabilizing the situation is most important. Act now to restrict your actions and once things are stable, make the next move.
Kernreferenties
Snowden & Friends, 2021, Cynefin®. Weaving sense- making into the fabric of our world Snowden & Boone, 2007 A Leader’s Framework for Decision Making Kurz & Snowden, 2003, The new dynamics of strategy: Sense-making in a complex and complicated world.
Links
Bekijk mijn kaarten